Millî Görüş Hareketi
Millî Görüş, Türkiye siyasi tarihinde önemli bir yer tutan, İslamcı kökenli bir siyasi ve sosyal harekettir. Temelleri 1960'lı yılların sonlarında atılan hareket, "ahlak ve maneviyat" vurgusu yaparak, İslamcı değerleri siyasi ve ekonomik hayata entegre etmeyi amaçlamıştır. Necmettin Erbakan tarafından kurulan ve çeşitli siyasi partiler aracılığıyla temsil edilen Millî Görüş, Türkiye'de İslamcı siyasetin önemli bir temsilcisi olmuştur.
Tarihçe
Millî Görüş hareketinin tarihçesi, 1960'lı yılların sonlarına dayanmaktadır.
- Kuruluş ve İlk Yıllar (1969-1980):
- Necmettin Erbakan, 1969 yılında bağımsız milletvekili olarak siyasete atılmış ve 1970 yılında Millî Nizam Partisi (MNP) 'ni kurmuştur. MNP, Anayasa Mahkemesi tarafından 1971 yılında kapatılmıştır.
- 1972'de Millî Selamet Partisi (MSP) kurulmuş ve 1973 genel seçimlerinde %11 oy alarak önemli bir başarı elde etmiştir. MSP, 1970'li yıllarda çeşitli koalisyon hükümetlerinde yer almıştır.
- 12 Eylül Darbesi ve Sonrası (1980-1990):
- 12 Eylül 1980 darbesi ile MSP kapatılmış ve Necmettin Erbakan ve diğer yöneticiler tutuklanmıştır.
- 1983 yılında siyasi yasakların kalkmasının ardından Refah Partisi (RP) kurulmuştur. RP, 1990'lı yıllarda yükselişe geçerek 1995 genel seçimlerinde birinci parti olmuştur.
- Refah Partisi Dönemi (1996-1997):
- Fazilet Partisi ve Sonrası (1998-Günümüz):
İdeoloji
Millî Görüş'ün temel ideolojik prensipleri şunlardır:
- İslam Ahlakı ve Maneviyat: Toplumun ahlaki ve manevi değerlerle yeniden yapılandırılması hedeflenir.
- Millî Kalkınma: Türkiye'nin ekonomik bağımsızlığı ve kalkınması için yerli ve millî çözümler üretilmesi savunulur.
- Adil Düzen: Sosyal adaleti ve ekonomik dengeyi sağlamayı amaçlayan bir düzenin kurulması hedeflenir.
- İslam Birliği: İslam ülkeleri arasında işbirliği ve dayanışmanın artırılması savunulur.
- Batı Eleştirisi: Batı medeniyetinin olumsuz yönlerine dikkat çekilerek, millî ve manevi değerlere uygun bir alternatif oluşturulması amaçlanır.
Siyasi Partiler
Millî Görüş hareketi, Türkiye siyasi tarihinde çeşitli partiler aracılığıyla temsil edilmiştir:
Eleştiriler
Millî Görüş hareketi, Türkiye'de hem destek gören hem de eleştirilen bir harekettir. Eleştiriler genellikle şunlardır:
- Laiklik İlkesiyle Çatışma: İslamcı bir ideolojiye sahip olması nedeniyle, laiklik ilkesiyle çeliştiği yönünde eleştiriler almıştır.
- Şeriat Eleştirisi: Bazı kesimler, Millî Görüş'ün şeriatı hedeflediği ve bu durumun demokratik değerlerle bağdaşmadığını savunmuştur.
- Anti-Batıcılık: Batı medeniyetine yönelik eleştirel yaklaşımı, bazı çevrelerce Türkiye'nin Batı ile ilişkilerini zedeleyici olarak görülmüştür.
- Ekonomik Politikalar: Millî Görüş'ün ekonomik politikaları, bazı eleştirmenler tarafından gerçekçi ve uygulanabilir olmaktan uzak bulunmuştur.
Etkileri
Millî Görüş hareketinin Türkiye siyaseti ve toplumu üzerinde önemli etkileri olmuştur:
- İslamcı Siyasetin Temsili: Türkiye'de İslamcı siyasetin önemli bir temsilcisi olmuştur.
- Toplumsal Değerler: Toplumda ahlaki ve manevi değerlerin öneminin vurgulanmasına katkıda bulunmuştur.
- Siyasi Katılım: Dindar kesimlerin siyasi katılımını artırmıştır.
- Ekonomik Kalkınma: Yerli ve millî kalkınma modelinin savunulması, bazı sektörlerde yerli üretimin desteklenmesine katkı sağlamıştır.
- Dış Politika: İslam ülkeleriyle ilişkilerin geliştirilmesi yönünde adımlar atılmasına öncülük etmiştir.
Günümüzde Millî Görüş
Günümüzde Millî Görüş ideolojisi, Saadet Partisi (SP) tarafından temsil edilmektedir. Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) ise Millî Görüş kökenli olmasına rağmen daha geniş bir yelpazede siyaset yapmaktadır. Millî Görüş'ün etkisi, Türkiye'deki siyasi tartışmalarda ve toplumsal dinamiklerde hala hissedilmektedir.
Bu makale, Millî Görüş hareketi hakkında genel bir bilgi sunmaktadır. Hareketin tarihçesi, ideolojisi, siyasi partileri, eleştirileri ve etkileri hakkında detaylı bilgiler içermektedir. Daha fazla bilgi için ilgili kaynaklara başvurulabilir.